مریم خورشیدی- تحریم‌های طولانی مدت و سنگین علیه ایران نه تنها زمینه را برای محدود شدن منابع ارزی (دلار) در کشور فراهم کرد بلکه منجر به بلوکه شدن بخش عظیمی از سرمایه‌ها و حتی درآمدهای نفتی ایران شد. همین مساله سبب رشد ارزش دلار و متعاقبا کاهش قدرت خرید و ارزش واقعی دارایی‌های ریالی شد. موضوع حذف دلار از مبادلات تجاری مدت هاست بعنوان راهکار مناسب برای کاهش عوارض سیطره دلار بر اقتصاد بین المللی مطرح می شود. قدیر قیافه نایب رئیس اتاق مشترک ایران و روسیه در گفتگو با اگزیم نیوز در این باره می گوید: حذف ارزی به نام دلار از مبادلات تجاری ایران با سایر کشورهای دنیا از جمله روسیه و چین یک اتفاق مثبت و به نفع اقتصاد کشور خواهد بود.

نایب رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و روسیه خاطر نشان کرد: معتقدم  30- 25 درصد از کل مبادلات این کشورها با ایران می تواند با ارزهای ملی انجام شود، اما اینکه دلار از صددرصد این مبادلات حذف شود، دور از دسترس است و در شرایط فعلی و کوتاه مدت احتمال استفاده از ارزهای ملی برای کل مبادلات فی مابین دور از انتظار است.

قیافه افزود: با این تصمیم می توان تا حدی از کمند تحریمهایی که آمریکا در گذشته اعمال کرده و یا محدودیت هایی که برای آینده در نظر گرفته، رهایی پیدا کنیم که با برنامه ریزی دولت قابل دسترسی است.

وی تصریح کرد: دولت های چین و روسیه تلاش دارند نقش دلار را در مبادلات تجاری خود کم کرده و  وابستگی خود را به ارز آمریکا کم کنند؛ هرچند تبادلات ایران و این کشورها (چین و روسیه) نیز می تواند مشمول این قاعده قرار بگیرد اما اینکه تا چه حد ارزهای ملی دو کشور بتوانند جایگزین دلار شوند موضوعی است که باید مورد بررسی قرار بگیرد.

قدیرقیافه گفت: باید پذیرفت که سقف مبادلات چین با امریکا بسیار بالاست و طی این مبادلات با آمریکا، بخش عمده ای از ارزی که از محل صادرات کسب می کند به دلار آمریکا خواهد بود. همچنین روسیه نیز به دلیل داشتن اقتصادی بر پایه حامل های انرژی، نفت و گاز و مواد اولیه معدنی، که در حوزه قیمت گذاری بر دلار تکیه دارند نمی تواند دلار را به طور کامل از گردونه اقتصاد خود خارج کند.

وی به اهمیت دلار در بورس های جهان تاکید کرد و گفت: در بزرگترین بورس های دنیا قیمت گذاری ها بر پایه دلار انجام می شود و نمی توان به سرعت دلار را از مبادلات بین المللی حذف کرد؛ اما استراتژی هایی در این زمینه وجود دارد تا کشورهایی چون چین و روسیه نقش این ارز را تا حدی در اقتصاد خود کمرنگ کرده، وابستگی خود را به دلار کاهش داده  و یا حداقل به سبد ارزی خود در تعاملات دیگر خود با کشورهای دنیا تنوع ببخشند.

قدیر قیافه در ادامه از ترکیه بعنوان کشوری پیشرو در استفاده از ارز محلی نام برد و گفت: ترکیه علاقه مند است در تعاملات تجاری خود با کشورهای دیگر از ارز ملی ترکیه و با کشور هدف استفاده کند؛ در واقع همه کشورهای دنیا تمایل دارند به سمت استفاده از ارزهای محلی حرکت کنند، اینکه تا چه اندازه  چه حجمی از این تبادلات را بتوان با ارز محلی پشتیبانی کرد موضوعی است که به تصمیمات و سیاست گذاری کشورها دارد.

به گفته قیافه استفاده از ارز محلی هزینه مبادلات را کاهش داده و پول ما را تقویت خواهد کرد، در واقع با استفاده از ارز محلی دیگر نیازی پرداخت هزینه مبادله از طریق کارگزاریها نخواهیم داشت و این کاهش نرخ مبادله روی قیمت تمام شده کالاهای وارداتی و صادراتی تاثیر مستقیم خواهد گذاشت.

به گزارش اگزیم نیوز در سالهای اخیر مقامات کشورهای چین و ایران بارها در مورد حذف دلار از مبادلات تجاری خود صحبت کرده بودند و  نمود اولیه این سیاست در توافق همکاری اقتصادی ایران و هند مشاهده شد. از آنجاییکه ایران یکی از بزرگترین صادرکنندگان نفت به چین است و ارزش تجارت دو کشور در سالهای  اخیر به خصوص بعد از برداشته شدن تحریم های غرب علیه برنامه هسته‌ای ایران به ویژه در حورزه صادرات نفت ، رشد کرده است، اگر دو کشور بتوانند طرح  حذف دلار از تعاملات دو جانبه را  اجرایی کنند مزایای زیادی نصیب دو کشور خواهد شد.

خبرگزاری شین هوا نت در گزارش اخیر خود نوشت: با حدف دلار از مبادلات دو کشور، مبادله با پول‌های ملی در دو کشور رشد می‌کند و افزایش گردش این پولها زمینه را برای افزایش ارزش آنها فراهم می کند. از طرف دیگر محدودیتها و تحریم‌های بانکی  و مالی که به بهانه‌های مختلف علیه ایران یا چین  وضع می‌شود، نمی‌تواند روی تجارت دو جانبه دو کشور تاثیر گذار باشد که مزیت مهمی برای  دو کشور است. چین پیش از این با عربستان سعودی هم مذاکراتی انجام داده بود و تلاش کرد تا خرید نفت از عربستان را با یوان انجام دهد.

 مذاکراتی که هنوز به نتیجه نرسیده است ولی زنگ خطری برای اقتصاد امریکا را به صدا در آورده است . از طرف دیگرخبرگزاری های  رسمی روسیه اخیرا اخباری در مورد تمایل روسیه به پیوستن به مذاکرات حذف دلار از مبادلات با چین و ایران منتشر کردند که می تواند اثر گذاری طرح را بیشتر کند.

حذف دلار از تعاملات تجاری در اولین گام باعث کم شدن گردش دلار در بازار جهانی و در نهایت افت ارزش آن می شود. از طرف دیگر بخشی از ارزش و اعتبار اقتصادی امریکا به دلیل استفاده از دلار به عنوان واحد حفظ ارزش و پول مورد استفاده در تجارت درسطح دنیا است که حذف این مساله می تواند آسیب زیادی به اقتصاد  امریکا وارد کند و به همین دلیل است که امریکا قویا با این طرح مخالفت کرده است و برای مقابله با اجرایی شدن ان از هیچ تلاشی فروگذار نمی کند.